اگر بخواهید در دوران قاجار یک وعده غذایی را سرو کنید، میتوانید در باغ مشیر الممالک وقت بگذرانید. اولین آب انبار با نام آب انبار پنج بادگیر یا ستی فاطمه شناخته می شود که به دستور حاکم وقت یزد و برای استفاده مردم احداث می شود. در حقیقت کاخ عالی قاپو پنج ورودی مختلف دارد. عمارت عالی قاپو در حقیقت ساخت اصلی و مقر حکومتی سلطنت صفویه بود. عمارت سلطنتی در سمت مغرب این میدان، تمامی این جهت را گرفته است. در کتیبه کاشى معرق که به خط نسخ است در دور طاق نام «دوازده امام» نوشته شده است. آنچه از نمای بیرون مسجد در چشم انسان خودنمایی می کند گنبد زیبای آن است چرا که این گنبد خمیده و ترکدار است و با کاشیکاری های خوشرنگ سبزآبی پوشیده شده و با کتیبه های به خط کوفی مزین شده است. در قسمت جنوبی میدان نقش جهان اصفهان می توانید شکوه و زیبایی مسجد شاه را نظاره گر باشید که بر سر در آن کتیبه ای در مدح و ثنای شاه عباس قرار دارد و گویای قدرت و عظمت حکومت صفویان می باشد. بازار قیصریه به واسطه قرارگیری در ضلع شمالی میدان نقش جهان و همچنین زیبایی ساختار و معماری دوران صفویه خود، یکی از بهترین جاهای دیدنی اصفهان و بازارهای تاریخی این شهر است. این خانه دیدنی در حدود هزار متر مربع مساحت دارد و ۱۵۰ متر از این مساحت به حیاط خانه تعلق گرفته است. این باغ در سال 1375 افتتحاح شده است، و مساحت آن 55 هزار متر مربع می باشد، در این باغ زیبا شما می توانید 130 گونه از انوع پرندگان در دنیا را تماشا کنید. به نقل از شاردن گاها تا 50 هزار چراغ در میدان برای برگزاری جشن روشن می شده است.

اوج معماری صفوی را در این بنا متجلی ساخته است. کاخ چهل ستون از زیباترین جاهای دیدنی اصفهان میباشد که این بنا را میتوانیم یادگاری از دوران صفویان معرفی کنیم. یک از باغهای سلطنتی دوره صفوی، باغ چهل ستون اصفهان نام دارد. علت نوشتن عبارت مزبور در دروان صفوی، سیاست شاه عباس اول بود. تعیین تکلیف چنین فضاهایی فرایند قانونی خاص خودش را دارد که یک سیر طولانی است؛ اخطار اول به مالک داده شود، بعدازآن اخطار دوم و سوم و بعد به دادگاه فرستاده میشود که این فرایند یک سال طول میکشد. ۲- درزمینه کنترل موثردرمدپست وتلگراف وتلفن وهمچنین تمرکز درآمدهای این وزارت درحساب مخصوص درخزانه داری کل وپرداخت مرتب هزینههای لازمه ازمحل درآمدبانظارت دارایی بامطالعات کافی لایحهای تهیه وبرای تحصیل موافقت وزارت دارایی فرستاده شدهاست واین وزارت ایمان راسخ دارد که باتصویب واجرای این لایحه درپیشرفت امورسهولت بسیارفراهم خواهدگردید. گنبدهای این حمام با استفاده از آهکبری به زیبایی مقرنسکاری شدهاند. نقاشیها و نگارگریهایی از چهارفصل سال در چهارگوشه از این حمام علت نامگذاری آن به چهارفصل است. ساختمان های تاریخی متعددی دارد، باغ زیبا و بی نظیر دولت آباد امروزه توانسته است از سراسر دنیا میزبان گردشگران زیادی باشد و در های خود را به روی افراد با هر زبانی گشوده است. اولاً منازل موجود در جلفا در اختیار افراد سرشناس و تجار معروف آن زمان بوده که ارتباطشان با مردم اصفهان بیشتر از ساکنان جلفا بوده است. این نخل یک تابوت چوبی عظیم است که در مراسمی تحت عنوان نخل گردانی به وسیله مردم حمل می شود و یکی از نمادهای عزاداری ماه محرم محسوب می شود. ابراهیم جلیلی در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه شهر ملایر یکی از ۱۶۸ شهر کشور است که محدوده بافت تاریخی دارد، اظهارکرد: این بافت تاریخی در تاریخ ۲۷ مهر ماه سال۹۴ به تصویب رسیده و توسط شورای عالی شهرسازی و معماری ایران ابلاغ شده است و این مصوبه باید در محدودههای مذکور به هنگام تهیه طرح تفضیلی به تأیید نهایی وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی برسد.

در تقویم رسمی کشور ۱۸ مهر ماه روز ملی زاینده رود است. باستانشناسان میراث فرهنگی اصفهان در پروژه چهارباغ حضور دارند، حتی باستانشناسان میراث کشور چند نوبت در چهارباغ حضور یافتهاند و نهایت بهره مندی از کارشناسان و باستان شناسان در این پروژه انجام شده است. بازار مسگرهای یزد در سال ۱۳۸۱ با شماره ۷۷۸۶ در فهرست آثار ملی کشور ثبت گشته است . شهر رویاهای اصفهان از بزرگترین شهربازیهای کشور است و بازیهای متنوعی در این شهربازی وجود دارد که هر یک از آن ها دارای بالاترین استاندارها میباشند. همچنین ورودی بازار حاجی قنبر هم از غرفه میانی این تکیه است و ورودی به آب انبار نیز از طریق یکی از غرفه های ضلع غربی تکیه امکان پذیر است. نظام الدین حاجی قنبر در قرن نهم هجری به حکومت شهر یزد رسید و در کنار ساخت بناهای بسیاری از در یزد، این بازار را هم با نام خود به یادگار گذاشت. حمام وکیل به همراه سایر بناهای مجموعه وکیل در کانون شهر شیراز واقع شده است. هدف از ساخت این مجموعه ایجاد یک مرکز تفرجگاهی در وسط شهر بوده است. در بافت قدیمی این شهر تمام خانهها با خشت، گل و آجر ساخته شدهاند. در ابتدای ورود به باغ گل ها و در جبهه غربی آن، با ساختمانی دو طبقه به ابعاد نه در شش و بلندای شش متر مواجه می شوید که صد و هشتاد متر مربع وسعت دارد. این مجموعه که شامل بقعه و مسجد است از خشت و گل و به وسیله یکی از یاران او با نام مولانا غیاث الدین علی منشی در سال 784 بنا شده است. عالی قاپو عمارتی بسیار بزرگ و باشکوه است که نشان می دهد ایران در زمان پادشاهان خود چقدر بزرگ و قدرتمند بوده است. در قرن 13 و بر سر در بازار این میدان دو مناره بزرگ وجود داشت که بر اثر فعل و انفعالات دوره پهلوی بخشی از جداره اصلی تکیه باقی ماند که در حال حاضر به عنوان تنها جداره اصلی میدان امیر چخماق شناخته می شود.

بعد ها هم بر سر در این بازار تکیه ای زیبا و بلندی شبیه به حسنیه های یزد ساخته شد. این بنا مجموعهای از درخشندگی کاشیها و بلندی منارهها به ارتفاع ۴۸ متر، زیبایی گچبری، خوابیدگی گنبد و شبستان زمستانی وسیع که هر یک عنصر و عاملی از بزرگی، زیبایی و هنرمندی این اثر را به نمایش میگذارد. یکی اینکه مساجدی که بانوان می ساختند فاقد مناره بودند و دیگری اتحاد شیعه و سنی است چراکه مساجد شیعی دارای دو مناره و مساجد سنتی دارای یک مناره هستند پس این مسجد را بدون مناره ساختند تا پیروان هر دو مذهب بتوانند از آن استفاده کنند. کلام آخر؛ کدام رستوران یزد دیدنی تر است؟ در این بازار، بازارهای کوچکی وجود دارد که هر کدام مربوط به اجاره ماشین جهت سفر صنف خاصی است. اما اینکه کدام یک باب میل شماست، کاملا انتخابی شخصی است! یکی از بناهای موجود در مجموعه گنجعلیخان شهر کرمان، حمام آن است که در سال 1020هجریقمری به دستور گنجعلیبیگ ملقب به گنجعلیخان، حاکم کرمان در زمان شاهعباس صفوی ساخته شد. به گفته کارشناسان این نخل از دوره صفویه یعنی در حدود 450 سال پیش در این مکان بوده است و به اعتقاد برخی از آن ها این نخل قدیمی ترین نخل موجود است. در طراحی ساختمان حمامها با ایجاد راهرویی پیچدرپیچ در حدفاصل دهلیز و ورودی حمام با تعدیل تفاوت دمای سرد بیرون و دمای گرم داخل، مانع از سرماخوردن مراجعان میشدند.فضای داخل گرمخانه به چند محل جهت کیسه کشیدن، تمیز کردن و خزانهها تقسیم میشده است.

حمام خان یزد معروف به گرمخانه یا گرمابهی نور در سال ۱۲۱۲ ه.ق به دستور محمدتقی خان بافقی، حاکم یزد، در زمینی به مساحت ۱۱۷۰ متر مربع و زیربنای ۹۰۰ متر مربع بنا گردید. حمام خان معروف به گرمخانه نور حمامی است بنا شده توسط محمد تقی خان بافقی حاکم یزد به سال ۱۲۱۲( ه.ق) درمیدان خان و در کنار مجموعه خان یزد واقع میباشد . «حمامِ خان»، رستورانی سنتی در خیابان قیام شهر یزد میباشد که بازسازی شده حمامی قدیمی است. اگر به دنبال رستورانی مدرن هستید، «سزار» را فراموش نکنید. این مجموعه درواقع یک هتل سنتی است که رستورانی مجلل با غذاهایی خوشمزه را نیز در خود جای داده. ایوان کاخ عالی قاپو محل تماشای مسابقات و مراسم بوده است. تالار عالی قاپو که کوچکترین تالار هتل است، با معماری جذابش امکان پذیرایی از حداکثر 20 نفر را فراهم کرده است. این سبک از هنر گچبری نیز «تنگ بری» نامیده میشود که در عمارت عالی قاپو نمونههای آن فراوان است. این مکان مذهبی جذاب، نه فقط جایی برای طاعت و عبادت آفریدگار، بلکه جایی است برای تحسینِ هنرِ چندینصدسالهی اجدادمان که مقرنسهایی چنین شگفتانگیز بر سقف این بنا آفریدهاند. برای مثال در رختکن اینحمام، گوشههایی خلوت و تودرتو تعبیه شده که محل مناسبی جهت گپ و گفت، استراحت و حتی عبادت بوده است. سس مخصوص فروتن یکی از دلایلی است که مشتریان پیتزاهای آن را دوست دارند. به همین دلیل، بیش از نیمی از مشتریان به طور مرتب به این کافه میآیند تا فقط یک کاسه سوپ عدسی لذیذ آن را بخورند. در شگالیو پیتزا سیسیلی، گوشت استیک، سالاد، سیب زمینی و دیگر غذاهای مورد علاقه مشتریان یافت میشود. توصیه ما به غیر از پیتزا، سفارش همبرگر با سیب زمینی سرخ کرده است. میدان امیرچخماق نام میدانی در بافت تاریخی شهر یزد است که مجموعهای از بناهای مختلف از جمله بازار، تکیه، مسجد، دو آبانبار و یک بقعه را در خود جای داده است و از آن به عنوان یکی از شاخص ترین مجموعه های تاریخی و گردشگری یزد یاد می شود.

رستوران و خانه چای حمامِ خان با انواع مختلف غذاهای ایرانی و محلی از جمله چلو کباب، کشک بادمجان، شولی، قیمه یزدی، دیزی و غیره. این خانه در گذشته به یک کشیش به نام "گارگینهانیان" تعلق داشت و پس از فوت وی او را در کلیسا وانک دفن کردند. محراب کلیسا در قسمت شرقی و برج ناقوس در قسمت جنوب غربی ساختمان قرار گرفتهاند. این برج یکی از دیدنیهای یزد و بخشی از تاریخ پر رمز و راز و آیینهای زرتشتیان است که امروزه به یکی از مکان های دیدنی یزد تبدیل شده است. گرمابه صفا همچنان فعال است و گردشگران با مراجعه به آن امکان تجربه گرمابه سنتی ایرانی را در عصر حاضر خواهند داشت. گرمابه صفا گرچه نه تغییر کاربردی داده و تبدیل بهموزه یا رستوران شده و نه حتی به عنوان یک اثر تاریخی در فهرست آثار ملی ثبت شده است، اما میتواند برای گردشگران از جذابیت خاصی نسبت به سایر حمامهای سنتی و تاریخی ایرانی برخوردار باشد. از آنجا که این خانه از زیباییهای بصری کمنظیری برخوردار است به یکی از پربازدیدترین خانه های قدیمی اصفهان تبدیل شده است. «کرنوپیچ» به دلیل کیفیت بالای غذاهای خود از محبوبیت بالایی در نزد مردم برخوردار است. در حمام گنجعلیخان تمام نمادهای معماری سنتی یک حمام رعایت شده است و در برخی جاها حتی توجه به جزئیات توانسته اینحمام را برجسته سازد.

همچنین به علت این خیابان کشی برخی فضاهای اصلی آن مانند بازار پنجعلی و بازار ارسی دوزها از بین رفت. بعدها در دوره پهلوی این بازار بواسطه ساخته شده خیابان شاه، به دو قسمت تقسیم شد و متاسفانه بسیاری از بخش های آن هم از بین رفت. در حال حاضر هم قسمت شمالی این بازار رونق اقتصادی بسیار زیادی دارد و انواع مغازه های فروش پارچه، شیرینی، طلا، فرش و… از جمله این بخشها میتوان به تالار آینه، تالار هجده ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوانهای طرفین سرسرای پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با کلیه تزیینات نقاشی، آینهکاری، کاشیکاری دیوارها و سقفها اشاره کرد. عمارت بیرونی یا جلوخان که در شرق این باغ واقع شده است شامل ساختمان های تالار آینه، عمارت تهرانی، ساختمان سردر اصلی، دو بازارچه، دو برج دیدبانی، آب انبار عمومی و دیوانخانه میباشد و عمارت اندرونی نیز که در غرب این باغ قرار دارد شامل ساختمان های هشتی (بادگیر تابستانه) بهشت آئین (زمستانه) حرمخانه (حرمسرا) مطبخ (آشپزخانه) اتاقهای خدمه، اصطبل های تابستانه و زمستانه، درشکه خانه و یک برج دیده بانی و آب انبار خصوصی است. دو ایوانچه زیبا جلوی اتاقهای گوشوارهای را گرفتهاند تا زیبایی مجموعه را دو چندان کنند. در ورودی آن که سمت مشرق قرار دارد آهنی است و اکنون با آجر جلوی آنرا پوشانده اند. «کافه پناهنده» با سابقه ای بیش از 70 سال یکی از بهترین و قدیمیترین رستورانهای یزد است. در لیست بهترین کافه رستوران های یزد از دید مشتریان، نام کافه دپسا به وضوح به چشم میخورد. در کافه دپسا میتوانید در فضای مخصوص استعمال دخانیات بنشینید و بدون مزاحمت برای سایرین از آن استفاده کنید. اینجا جایی است که میتوانید در پشت بام نشسته و در حالی که از چای گیاهی گرم یا نوشیدنیهای سرد خود در کنار مقدار کمی باقلوا لذت می برید، به تماشای چشم اندازه زیبای شهر بنشینید.

مقاومترین چفدی که از آن در پوشش دهانههای بزرگ مانند پیشان مسجدها استفاده میشد، چفد چمانه بود که خیزی بیش از نصف دهانه داشت اما در شیوه اصفهانی گاه این نظم دیرین که بر مبنای اصول ایستایی استوار است، نادیده گرفته شده، و به جای آن از چفد «پنج او هفت تند» که نسبت به چفد چمانه قدرت باربری کمتری دارد، به کار رفته است و گاه در پوشش دهانههای وسیع به جای استفاده از چفدهای باربر، چفدهای غیر باربر و آمودی چون «پنج او هفت کند یا کفته» اجرا گردیده که به رانش دیوارها و شکست طاق منجر شده است. البته نوع معماری این حمام که ترکیبی از سادگی و زیبایی است، طوری طراحی شده است تا برای استفادهی عوام هم مناسب باشد و مردان و زنان کم درآمد هم بتوانند از آن استفاده کنند. طی سالهای اخیر، حمام وکیل به چایخانه سنتی تغییر کاربری داده است. نقاشیهای دیواری از دیگر تزئینات چشمنواز این حمام به شمار میآیند. سرامیک و کاشیکاریهای زیبای این حمام که از کف تا سقف امتداد یافتهاست، فضای داخلی حمام را بسیار زیبا و چشمنواز کرده است. پولنیوز -سیوسهپل یا پل اللهوردی خان، یکی از پلهای تاریخی استان اصفهان است که طول آن برابر با ۲۹۵ متر است. یکی از مکان های دیدنی یزد، قنات زارچ است که با طول ۱۰۰ کیلومتر، طولانی ترین قنات دنیا به حساب می آید.

مجموعه امیرچقماق یزد شامل بازار، تکیه، مسجد و دو آبانبار است که قدمتشان به دوره تیموریان میرسد. کاخ چهلستون از نخستین بناهایی است که در آن تزیین وسیع، آینه کاری، نقاشیهای بزرگ دیواری و ستونهای چوبی، با سرستونهای مقرنس به کار رفته است. این بنا که یکی از زیباترین آثار معماری در شهر تاریخی یزد است و در سال ۱۲۲۴ هجری قمری بازسازی شد، به تدریج ساخته و تکمیل شده است. اما در سال ۱۳۸۰ شمسی، فردی به نام معتمدی با خرید این خانه آن را مرمت و بازسازی کرد و به خانه معتمدی اصفهان تغییر نام داد. مرکز خرید شهر اصفهان در خیابان شاهی (چهارباغ عباسی) قرار دارد و به هتل شاه عباسی اصفهان نزدیک می باشد. این خیابان که از میان باغهای شاهی عبور میکرد، به خیابان چهارباغ عباسی نامگذاری شد. از دهان این چهار شیر آب فوران می کرد و به حوض مرمری تالار می ریخت. اگر به دنبال غذای خوشمزه با امکان بیرون بر در شهر یزد هستید، تالار یزد با فضایی دنج و البته جای پارک فراوان می تواند انتخاب اول شما باشد. این میدان که یکی از دیدنی های بلامنازع این شهر محسوب می شود، گردشگران و توریست ها را از همه جای ایران و جهان به سمت خود می کشاند.

بیشتر گردشگران در زمان ورود به این کاخ، بیشتر جذب نقاشی ها و کاشی کاری ها خواهند شد تا نوع معماری عمارت. این مسجد تا مدتها مخصوص شاه عباس و خانوادهاش بود و کسی جز آنها، حق ورود به این مسجد را نداشت. این آب انبارها در حدود 40 سال پیش همچنان مورد استفاده مردم بوده است؛ ولی در حال حاضر با ورود شبکه آب لوله کشی شهری، این آب انبارها به دست فراموشی سپرده شده اند. باغ گیاهان دارویی: حدود 132 گونه گیاه در این قسمت موجود هستند که همگی خاصیت دارویی دارند. نیمکتهای چوبی در کنار حوضچههای آبی خیره کننده و همچنین درختان سرسبز و باشکوه، همگی در هماهنگی کامل برای ایجاد باغی کوچک و دلپذیر در قلب صحرا برای مهمانان است. اما در مقابل، عدهی زیادی هم معتقدند که تغییر کاربری مانند دمیدن جان دوباره در کالبد خاموش بناهای تاریخی است و جاهایی مثل حمام خان را که به دلیل عدم نیاز امروزی مردم، بلااستفاده مانده بودند، به مرکز توجه گردشگران تبدیل میکند. بسیاری از گردشگران خارجی در سفرشان به ایران راهی یزد میشوند و بازدید از دخمه زرتشتیان را در برنامه خود قرار میدهند. حالا آماده بازدید از آن هستید. آثار خیریه دیگری نیز از خود به یادگار گذاشته که از جمله، میاه پربرکت وقف آباد می باشد. اگر به موزه علاقه دارید، می توانید از موزه وزیری یزد دیدن کنید. البته توجه داشته باشید که این مجموعه نیز همانند سایر بناهای تاریخی اصفهان معمولا در هنگام اذان ظهر تا حدود 2 ساعت تعطیل می باشد و می توانید در این تایم برای صرف نهار به یکی از رستوران های نزدیک میدان نقش جهان بروید. چهار طرف میدان نقش جهان، چهار بازار قرار گرفته که به وسیله مغازه های داخل میدان به میدان مربوط می شوند. قیمت های مناسب در کنار سیستم مکانیزه و طعم دلپذیر غذاها، تالار یزد را نه فقط یک تالار مراسم، بلکه به یک رستوران همه فن حریف تبدیل کرده است.